Samenvatting
Gert Van Erum, CEO van I3-Technologies heeft
een enquête tijdens het schooljaar 2014-2015 onder scholen en leerkrachten
gehouden met de vraag hoe ze zijn voorbereidt op de uitvoering van het
M-decreet en wat ze hiervan verwachten.
Uit de resultaten blijkt dat 73% van mening is
dat er onvoldoende tijd overblijft aandacht te besteden aan specifieke noden
van elke leerling. 69% vindt dat men hiervoor gekwalificeerd personeel moet
aantrekken en het geven van specifieke opleidingen aan de leerkrachten is nodig
(61%).
Differentiatie en individueler onderwijs zijn
sleutelwoorden in het 'post M-decreet' onderwijs en maakt hier maakt de
overheid budget voor vrij maar beseft minder de rol van (meer) differentiatie
door technologie. In het pleidooi van Gert Van Erum moet er dus meer
technologische infrastructuur met de nodige software komen die via een interactieve
manier de leerlingen bij de leerstof betrekken. Hierbij is echter 'De beste
hardware en software volkomen nutteloos als de technologie niet wordt
geaccepteerd door de belangrijkste speler in dit proces: de leerkracht.'
Het streefdoel van het M-decreet is inclusief
onderwijs waarbij men veronderstelt dat niet zozeer de persoon met ‘een
handicap’ ten op zichtte van de gemiddelde leerling zich aanpast aan de
omgeving, maar dat de omgeving aangepast wordt aan zijn onderwijsbehoeften.
Differentiatie door technologie
Het M-decreet heeft als voornaamste doel een
verandering in ons denken over onderwijs te bewerkstelligen. In inclusief
onderwijs veronderstelt men dat niet zozeer de persoon met ‘een handicap’ zich
aanpast aan de omgeving maar dat de omgeving aangepast wordt aan zijn
onderwijsbehoeften. Het artikel haalt het M-decreet aan als een opportuniteit
voor digitalisering in het onderwijs. Minder wordt er gesproken over
digitalisering als 'redelijke aanpassing' voor leerlingen met een beperking.
Mijn persoonlijke mening is dat technologie
het takkenpakket van een leerkracht inderdaad kan verminderen door technologie
efficiënter te gebruiken. Het biedt leerkrachten de mogelijkheid om hun tijd efficiënter
te ge gebruiken en in individuele begeleiding te steken of andere opportuniteiten.
Hierbij hebben jongere leerkrachten natuurlijk een voordeel doordat ze meestal
mee zijn met hun tijd en technologische vernieuwingen gemakkelijk ‘verteren’. Men
kan niet van oudere leerkrachten dat ze in een handomdraai ineens mee met hun
tijd zijn. Voor hen is het ook aanpassen. Via digitale middelen worden
leerlingen betrokken tot het leerproces maar hier schuilt het gevaar dat dit eerder een doel op zich
vormt.
Conclusie
Technologie moet geaccepteerd worden door de
leerkracht en dit kan enkel gebeuren als de technologie zo intuïtief en
gebruiksvriendelijk mogelijk is.
Bronnen
Van Erum, G. (2015, 4 oktober). 'Groeit het
M-decreet van zorgendossier uit tot de ideale poort naar onderwijs in de 21ste
eeuw?' Knack. Geraadpleegd op 15 maart via http://www.knack.be
M-decreet survival guide (2015).
Geraadpleegd op 23 maart 2016 via http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/Prikbordvoorleerkrachten/SO/pedagogischeondersteuning/Documents/M-decreet%20survival%20guide%2020150415.pdf
Van Erum's pleidooi vind ik ook geëchood in de bronnen waarnaar verwezen in mijn bijdrage http://onderwijs-technologie.blogspot.com/2016/03/p-margin-bottom-0.html
BeantwoordenVerwijderenEn in de lijn van commentaren van lezers onderaan het artikel in Knack, die wijzen op het gebrek aan een ondernemingsplan dat openbaar onderwijs en de huidige besparingspolitiek in rekening brengt, tracht ik ook een aanzet te geven, om zulk pleidooi in een breder maatschappelijk kader te bestuderen. Het M-decreet maakt daarvan natuurlijk deel uit. Inclusief onderwijs wordt vaak geärgumenteerd op basis van efficiënte omgang met beperkte middelen, maar het principe blijft onderwijs als een zoektocht naar een samenleving die mensen met uiteenlopende kwaliteiten (lees accidentele variaties op het thema mens) kan leren samenleven. Dat Van Erum de overheid wil aanzetten tot meer investering in onderwijstechnologie, op basis van zijn bevindingen is mooi, maar de vraag ontbreekt, wat de privesector kan bijdragen, om een klimaat te scheppen, waarin zulke investering weer mogelijk is.
De bronnen die ik raadpleegde, gaan dieper in op de ambities van tech-developers wat betreft de automatisering van leerling-leerkracht relaties en geven inderdaad de intentie aan, meer tijd vrij te maken voor de leerkracht, voor de interactie op een hoger intelligentieniveau. Hoe meer leerkrachten routineuze taken kunnen overdragen aan technologische hulpmiddelen, hoe mer aandacht ze kunnen geven aan complexe menselijke interactie in de klas. Maar de weg daarheen is nog lang, als je afgaat op de het artikel uit New Yorker Magazine dat ik citeer. Waar vind je vandaag nog een klimaat voor investering op lange termijn?
Het M-decreet stimuleert leerkrachten en hun omgeving om het onderwijs te innoveren. Zoals je aanhaalt in je bijdrage kan ICT deel uitmaken van die innovatie en misschien zelf helpen bij de differentiatie.
BeantwoordenVerwijderenWat bij mij op kwam bij het lezen van je bericht was het concept "flipping the classroom" (waarover enkele medestudenten interessante blogberichten hebben geschreven!).
Kort gezegd gaat het om een "omgedraaide klas", leerlingen krijgen meer regie, zijn het middelpunt van de les en het gebruik van ICT-middelen is vaak essentieel bij deze instructiemethode.
Het M-decreet vraagt een herdefiniëring van klassikaal onderwijs en een omgedraaide klas biedt misschien een antwoord? Wat denken jullie?
Geflipte klassen zorgen alvast voor een heel gedifferentieerde instructie en kan er voor zorgen dat de klas wordt aangepast aan de lerende zijn leerbehoeften en niet andersom!
Een geflipte les kan er inderdaad voor zorgen dat leerlingen in de klas actiever zijn doordat een instructievideo meer aansluit op de belevingswereld van leerlingen. Zij kunnen deze video opnieuw afspelen als zij iets niet begrijpen. Deze toepassing draagt bij tot gedifferentieerd onderwijs.
VerwijderenHet M-decreet vraagt zeker een herdefiniëring van het klassikaal onderwijs en ik denk dat een omgedraaide klas misschien wel een antwoord biedt. Maar toch zijn er een aantal valkuilen hieromtrent.
Om een geflipte les te integreren in het onderwijs moet de leraar beschikken over bepaalde kennis van ICT. Niet alle leerkrachten beschikken deze vaardigheden. Nog een andere valkuil is dat je niet alle lessen kunt verfilmen. Zo bestaan er ingewikkelde meetkundige constructies die je niet kunt uitleggen in een video van bijvoorbeeld 7 minuten.
Met vriendelijke groeten,
Maxim