dinsdag 29 maart 2016

De integratie van informatie en communicatie technologie in de les lichamelijke opvoeding

Inleiding

Mijn publicatie gaat over het gebruik van ICT in de les Lichamelijke Opvoeding. Dit enerzijds omdat het belangrijk is om mee te zijn met de tijd en dus ook met de technologie. Anderzijds omdat het interessant is om te weten wat er tegenwoordig in de lessen lichamelijke opvoeding aan bod komt van technologie en of deze nieuwe manier van werken ook effectief beter is dan de traditionele manier. Hierover heb ik een interessant artikel gevonden van Legrain et al (2015), waarbij er ICT tijdens de les gebruikt wordt in een circuitparcours. Ik heb de studie in onderstaande tekst beschreven.

Samenvatting

Uit voorgaande studies blijkt dat informatie en communicatie technologie (ICT) een directe en indirecte invloed kan hebben op de motivatie en de prestaties van jongeren tijdens het sporten. Dit  is te verklaren aan de hand van het feit dat de motorische vaardigheden van deze jongeren tot stand komen door een goede visualisatie van het bewegingsproces, waarbij ICT een zeer goed hulmiddel blijkt te zijn.

Het doel van de studie van Legrain et al (2015) is om de impact van ICT te onderzoeken in de les lichamelijke opvoeding. Daarnaast wordt er ook gekeken naar de leerlingen hun perceptie van autonomie (verkregen door de leerkracht) op hun cognitieve vaardigheden en motorische prestaties tijdens de les gymnastiek.

Er nemen 96 leerlingen van dezelfde school van de Champagnestreek in Frankrijk deel aan deze studie, 44 jongens en 52 meisjes. Ze worden at random ingedeeld in twee groepen, de lesgeefmethode is verschillend voor beide groepen. De interventiegroep maakt bij het doorschuifsysteem tijdens de les gebruik van ICT, de controlegroep krijgt les op traditonele wijze. Er worden zes lessen van twee uur voorzien in een circuitvorm, waarbij elke les begint met een opwarming van 20 minuten. De lessen bestaan uit vijf stations waarbij er per station vier à vijf leerlingen 20 minuten kunnen oefenen op hun vaardigheden. Het circuitparkoer bestaat uit grondoefeningen, de mini trampoline, de evenwichtsbalk, het paard en de herenbrug. De opstelling van de verschillende stations is in overeenstemming met de leerlijnen van lichamelijke opvoeding van het 5de jaar LO curriculum, waarbij de leerlingen leren draaien en keren.

De ICT bestaat uit twee televisieschermen met een videorecorder, twee camera’s, tien zakcomputers (die het mogelijk maken de leerlingen hun prestaties te filmen en herbekijken) en een interactief whiteboard. Op het whiteboard staan verschillende demonstraties rond de thema’s draaien en keren. De demonstraties worden gegeven door een expert model van dezelfde leeftijd. Tijdens deze demonstraties worden de belangrijkste aandachtspunten overlopen die vereist zijn om de beweging zelfstandig uit te voeren. Daarnaast worden de vier meest voorkomende bewegingsfouten gedetecteerd en door de bewegingsexperten gedemonstreerd. Hierbij krijgen de leerlingen oefeningen om hun eventuele bewegingsfouten te verbeteren.

De controlegroep moet bij het circuitparkoers werken met kijkwijzers en geschreven instructies om de bewegingen aan te leren. Er wordt eveneens gewerkt met kleurenkaarten van de vier meest voorkomende fouten zodat de leerlingen elkaar erop kunnen wijzen als er een bewegingsfout wordt gemaakt.

Op het einde van de interventie worden alle leerlingen van zowel de controle- als de interventiegroep gefilmd tijdens het afnemen van de test over de geleerde vaardigheden. De testen worden vervolgens door twee juryleden beoordeeld. Deze juryleden geven elke leerling een score,  zonder dat ze weet hebben van de groep waarbij de leerling behoort. Daarnaast werden de motivatie, de psychologische basisnoden en de verkregen autonomie bevraagd.

Uit dit onderzoek is gebleken dat ICT een positieve invloed heeft op de tevredenheid van de leerlingen, er is een verhoogde motivatie en een sterker gevoel van autonomie. De verhoogde motivatie heeft ertoe geleid dat de leerlingen meer interesse hebben voor het vak lichamelijke opvoeding.  Ze zijn aandachtiger tijdens de les, ze vinden de activiteiten boeiender, ze spannen  zich beter in en de intensiteit van deze inspanningen ligt hoger. Het gebruik van ICT heeft daarnaast een positief effect op de analytische vaardigheden, de samenwerking tussen de leerlingen en de prestatie. Echter moet wel vermeld worden dat het gebruik van ICT tijdens de les lichamelijke opvoeding voor de verbetering van de prestaties weinig voordelen heeft ten opzichte van de traditionele manier van lesgeven. Dit kan te wijten zijn aan het feit van onvolwassenheid van de leerlingen waardoor verder onderzoek bij oudere doelgroepen aangeraden is. Het voornaamste voordeel van ICT dat uit deze studie naar voor komt, is de verhoogde motivatie.

Reflectie

Ik vind de studie van Legrain et al (2015) een interessant gegeven omdat het een goede alternatieve manier is voor het verhogen van de motivatie van de leerlingen wanneer je weet dat een deze een bepaald onderwerp van de lessenreeksen minder leuk vinden. Niet enkel de motivatie wordt door deze soort ICT gestimuleerd, maar ook de creativiteit van de leerlingen. Ze moeten namelijk zelfstandig werken en de oefeningen tot een goed einde brengen om het gevraagde resultaat te behalen.

Het werken met soortgelijke apparaten is een goede manier om technologie in de les Lichamelijke Opvoeding te verwerken, zeker omdat het niet altijd evident is om technologie met sport te koppelen op school. Zo staat het ook in de verschillende vakoverschrijdende eindtermen dat het belangrijk is dat het hele schoolteam meewerkt aan onder andere het geven van ICT. Door het opzoeken van dergelijke artikels is het als leraar in wording al een goed begin om na te denken over de verschillende opties om ICT dan ook in de les lichamelijke opvoeding te verwerken.

 Een bedenking die ik hierbij heb is dat er wel wat tijd verloren gaat bij het uitleggen van de werking van de verschillende apparaten. Zo zijn er in de studie drie lessen voorzien om te leren werken met de zakcomputers en het whiteboard en het bekomen resultaat is hetzelfde als bij het traditionele lesgeven.

Anderzijds is het wel leerrijk om in een volgende studie na te gaan wat het resultaat zou zijn van dit experiment bij een iets oudere populatie, die motorisch al meer ontwikkeld zijn en het al gewoon zijn om via zelfstudie bepaalde zaken bij te leren.

Bronnen


Lergrain, P., Gillet, N., Gernigon, C. en Lafreniere, M. (2015). Integration of Information and Communication Technology and Pupils’ Motivation in a Physical Education Setting. Journal of Teaching in Physical Education, 34, 384 – 401.

2 opmerkingen:

  1. Beste Nina,

    Is er ook onderzoek gebeurd naar de redenen van de verhoogde motivatie?

    Volgens mij is alles wat anders en nieuw is bij leerlingen populair en dus vanzelfsprekend verhoogt hun motivatie door hun nieuwsgierigheid. Kan dat meespelen volgens jou?

    Ook vind ik het praktisch zeer moeilijk om technologie te verwerken in de LO-les op grote schaal. Door zoals je zelf aangaf, de hoeveelheid materiaal en het gebruik ervan. Natuurlijk gaan leerlingen dit snel aanleren en is het bij het volgende gebruik reeds beter gekend. Maar het praktische blijft vrees ik. Alles installeren en effectief sporten met de technologie is een extra moeilijkheid om de les vlot te verlopen. zoals het hier gebeurd is kan technologie wel nog gecombineerd worden met LO, want de ICT is het hulpmiddel om prestaties en feedback te verbeteren, niet om effectief mee te bewegen zoals Exergames.

    Anderzijds vind ik het een zeer interessante studie omdat binnen de gekozen methode zoals een circuit de feedback naar leerlingen toe zeer moeilijk is als je alleen bent als leerkracht. Het filmen van je uitvoering kan daarbij helpen en ook kan diegene die het filmt andere vaardigheden ontwikkelen zoals in het leerplan beschreven staan. Je hoeft ook niet oneindig veel ipads hebben 1 voor 4 is reeds voldoende.

    Iets waar het artikel naar keek is de prestatieverbetering van de lln en of die verbetert was. Waar ze volgens mij iminder naar kijken is of er nog steeds de nodige beweging is...?
    Je geeft in het begin aan dat door de verhoogde motivatie er meer inspanningen zijn, maar is dat ook zo indien je dit op de lange termijn zou bekijken. Een vergelijking tussen de twee groepen in aantal minuten beweging of inspanning kon ik niet vinden in het artikel, misschien weet jij meer?
    Naar mijn mening is het zeer belangrijk dat de leerlingen heel actief zijn in de LO-les en ik vraag mij af of de technologie dit zou afremmen indien we meer naar onze eigen filmpjes zouden kijken of niet?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Yannick,

      In dit onderzoek is eigenlijk enkel gekeken naar de verhoging van de motivatie door het gebruik van bepaalde vragenlijsten over de lessen die ze kregen. Uiteraard is technologie steeds populairder, zeker bij deze doelgroep omdat ze ermee opgroeien. Dit speelt uiteraard een belangrijke rol. Op lange termijn zal de motivatie hierdoor misschien niet verhoogd blijven, maar daar is nog verder onderzoek naar nodig. Het gebruik van ICT in de les Lichamelijke Opvoeding heeft echter ook meer voordelen dan enkel het verhogen van de motivatie. Denk maar aan de mogelijkheden tot feedback, de creativiteit van de leerlingen om te werken met deze apparaten, ...

      Er werd inderdaad minder aandacht geschonken aan het aantal minuten effectieve beweging bij deze leerlingen, maar dit is volgens mij te wijten aan het feit dat deze toestellen nog in ontwikkeling zijn. Alle begin van het invoeren van nieuwe materialen is moeilijk en moet onderzoek naar gedaan worden. Zo zal hier ook verder onderzoek nodig zijn naar andere aspecten van deze materialen, zoals onder andere de effectieve beweegtijd van de leerlingen. Anderzijds hebben de leerlingen drie lessen gehad over de werking van de apparaten en werd er in circuitvorm gewerkt. Hierdoor gaat er volgens mij minder tijd verloren door te werken met ICT en zullen deze leerlingen de effectieve beweegtijd van de controle groep evenaren.
      Tot slot is de effectieve leertijd van de leerlingen, wat in de les Lichamelijke Opvoeding neerkomt op zoveel mogelijk bewegen en zoveel mogelijk bewegingsvariaties krijgen, zeker een belangrijke waarde. Eigen filmpjes kijken tijdens de les kan bijvoorbeeld wanneer er in groepjes gewerkt wordt van vier dat er afwisselend gewerkt, waarbij er bij de pauzemomenten vlug gekeken kan worden. Wanneer dit niet kan, kan er altijd gewerkt worden met een taak in verband met het zelfgemaakte filmpje. In mijn ogen moet de beweegtijd van de leerlingen niet meteen verminderen door het gebruik van ICT, maar het is wel een vereiste voor de leerkracht om op voorhand voldoende na te denken over hoe, wat, wanneer en waarom ICT kan toegepast worden om tot een zo vlot mogelijke les te komen.

      Bedankt voor jou visie op dit onderzoek.

      Verwijderen