donderdag 19 maart 2015

Steve Jobs scholen: (on)zin?

Inside Steve Jobs schools: swapping books for iPads

Samenvatting artikel  

In de Nederlandse Steve Jobs scholen, opgericht door De Hond, worden de vele handboeken gewisseld voor een iPad. Er zijn geen klassieke lesplannen en oude krijtborden zal je ook niet vinden in deze scholen. De rol van de leerkracht is niet meer die van informatiegever maar wel ‘talent coach’. De leerlingen werken zelfstandig in een rustig klaslokaal. Zo kunnen de leerlingen die meer hulp nodig hebben in kleinere groepen begeleid worden door hun leerkracht. Volgens De Hond zijn de kinderen zelfverzekerder, kunnen ze zich langer concentreren en heeft deze methode een zeer positieve invloed op kinderen met ADD.


Reflectie

Persoonlijk sta ik niet direct te springen voor een school die volledig gebaseerd is op iPads. Een hele reeks vragen komen meteen naar boven:

1)    Leren deze kinderen samenwerken?
Gebaseerd op wat ik in verschillende filmpjes gezien heb, zijn de leerlingen bijna uitsluitend individueel aan het leren. Wat mij hier tegen de borst stoot, is dat de leerlingen niet leren om met elkaar samen te werken. Momenten waar leerlingen aan elkaar bepaalde leerstof kunnen uitleggen, lijken hier afwezig. Leiden we met deze Steve Jobs scholen geen erg op zichzelf gerichte kinderen op? Hoe zullen deze leerlingen als volwassenen functioneren in groep?

2)    Weten deze leerlingen überhaupt nog wat potloden/pennen/stylo’s zijn?
Ik heb De Hond nooit horen praten over leren schrijven. Ik vraag me af hoeveel tijd hieraan gespendeerd wordt. We mogen dan wel in een technologische wereld leven, het lijkt me nog altijd van heel groot belang om ook te kunnen schrijven.

3)    Wat met verveling en creativiteit?
Als een van de positieve punten wordt aangehaald dat de leerlingen zich niet meer vervelen. Laat dat nu net de bron van creativiteit zijn. Kinderen moeten zich af en toe eens kunnen vervelen. Een leuke doodle in de marge van hun blad is al zeker geen optie meer.

4)    Sluit het gebruik van iPads (of andere tablets) kansarme leerlingen uit?
In de Steve Jobs scholen wordt er tot nu toe zeer sterk nadruk gelegd op het feit dat de iPads aangekocht worden door de school en dus niet door de gezinnen zelf. Op deze manier sluiten ze geen kansarme leerlingen uit. Maar wat als de school in de toekomst een sterke toename van leerlingen heeft en het zelf niet meer kan betalen?

5)    Is het wel ethisch verantwoord om je school op een merk te baseren en zo je leerlingen vanaf hun vierde levensjaar ‘brainwashen?
Leerlingen leren van jongs af aan uitsluitend met Apple werken, ze komen op school niet in contact met andere producten en leren niet wat Open Source is.

Naast deze reeks vragen zie ik ook wel een groot lichtpunt

In de klassieke, vaak overvolle klassen, wordt het tempo vaak bepaald door de middenmoot van de klas. Dat betekent dus dat de sterkere en de zwakkere leerlingen uit de boot vallen. De sterke leerlingen vervelen zich in de klas en moeten maar al te vaak wachten op de anderen, de zwakke leerlingen voelen zich verloren en geven sneller op. Als leerkracht heb ik maar al te vaak gehoord, maar differentieer dan toch! Dit vraagt uren voorbereidingstijd voor één les, en loopt in de klas ook niet altijd van een leien dakje.  Zoals gezegd wordt in een van de onderstaande filmpjes, krijgt de leerkracht meer de rol van coach aangezien de iPad al een groot deel van de vragen zal kunnen beantwoorden. Waardoor je als coach meer tijd hebt om aandacht te geven aan de leerlingen die er meer nood aan hebben.  Wat de sterkere leerlingen betreft, die kunnen op hun eigen ritme verder werken.


Het lijkt me realistischer en ook vooral gezonder voor de leerlingen om een combinatie te maken van het klassieke (handboek)onderwijs en deze nieuwe vooruitstrevende iPadscholen. Op deze manier wordt het beste van beide scholen gecombineerd.







Artikels : 
http://www.theguardian.com/teacher-network/teacher-blog/2014/oct/07/text-books-school-ipad-steve-jobs-classrooms

https://www.ou.nl/documents/10815/36316/OI_2013_3_Onderwijs_TabletsInDeKlas.pdf


8 opmerkingen:

  1. Volledig akkoord dat een combinatie van deze Ipad scholen met het klassieke onderwijs zeker een pluspunt zou zijn. Een belangrijk voordeel lijkt me dat de klassieke 'zware' handboeken, deels vervangen worden door de Ipad. Door handboeken hierop beschikbaar te maken en aan te bieden aan de leerlingen zal hun boekentas een pak lichter worden.

    Je grootste bezorgdheid is het merk 'Apple'? Als alternatief zou misschien e-readers gebruikt kunnen worden op basis van linux? Lijkt me ook financieel aanvaardbaarder.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Een ander belangrijk nadeel waar (tot nog toe) in geen enkele blog naar verwezen wordt, is dat door de digitalisering van de maatschappij (en het onderwijs) de motorische ontwikkeling (hoewel zeker ook belangrijk i.f.v. gezondheidskosten en economie) van kinderen en jongeren sterk achteruitgaat. Kinderen en jongeren bewegen veel te weinig, terwijl bewegen en spelen juist heel belangrijk zijn om hun hersenen te stimuleren om later goed te kunnen lezen, schrijven of zich te concentreren. Liesbeth Verhoeven en Ann De Wilde deden hier wetenschappelijk onderzoek over en deden begin deze maand (10/03/2015) hun verhaal in de Gazet van Antwerpen: "Televisie en ipad maken onze kleuters dommer".

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Kristof,
      maakt het een verschil of de kinderen 10 uur achter een tablet zitten, dan wel 10 uur achter boeken? Misschien werd dit nog niet besproken op de posts over tablets omdat het verschil op dit vlak met de boeken beperkt is?
      Of misschien heeft het juist een positief effect en gaan de kinderen buiten de uren dat ze op de tablet aan het werk zijn juist minder op de tablet spelen omdat ze deze associëren met school of er al zo lang mee bezig zijn?

      Verwijderen
    2. Dag Jeroen,

      Een interessante bedenking... doch algemene observaties binnen onze maatschappij/onderwijs in combinatie met een aantal eerste onderzoeken tonen aan dat smartphone en tablet weldegelijk een meer dan gemiddelde aantrekkingskracht uitoefenen op kinderen. De idee dat kinderen juist minder met de tablet actief zouden zijn omdat ze deze associëren met school lijkt me dan ook eerder "wishfull thinking"! Het feit dat kinderen/jongeren al lang actief waren op smartphone/tablet, nog voor dat deze hun intrede vonden binnen het onderwijs is daar volgens mij een bewijs van. Immers geen enkel kind is ooit gestopt met spelen omdat ze plots 'speeltijd' associëren met de speeltijd die ze tussen de lessen krijgen op school?

      Met vriendelijke groeten,
      Kristof

      Verwijderen
  3. Naar mijn mening is het inderdaad veel efficiënter om een combinatie toe te passen. Niet enkel is de technologische opvoeding van een kind belangrijk, maar tevens de motorische opvoeding zoals hierboven reeds vernoemd. Als alternatief van de iPad werden ook de e-readers aangehaald, maar daar hebben we in de lessen ook gezien dat men de boeken die men aankoopt op de ene e-reader achteraf kwijt is als men een nieuwe zou aanschaffen, wat natuurlijk weer extra kosten zijn voor een school. Het heeft zijn keerzijde, maar zeker niet oninteressant om bepaalde vakken in dit kader te geven. Hierbij wil ik verwijzen naar een artikel van 25 september 2013 in het laatste nieuws "Belgische leerlingen gebruiken amper ICT in klas" www.hln.be/hln/nl/922/Nieuws/article/detail/1711452/2013/09/25/Belgische-leerlingen-gebruiken-amper-ICT-in-klas.dhtml. In dit artikel haalt men aan dat België slechter scoort dan andere Europese landen. Daarom is het de bedoeling om in 2020 elk klaslokaal in België te digitaliseren. Dit is een project van 'open het onderwijs' wat dus zou betekenen dat deze methode hier perfect zou passen. De toenmalige commissaris voor Digitale Zaken Neelie Kroes zei "Jongeren willen digitale technologie in elk aspect van hun leven toepassen. Zij hebben digitale vaardigheden nodig op de arbeidsmarkt. Al onze scholen en universiteiten moeten deze realiteit weerspiegelen." Hieruit kan afgeleid worden dat leerlingen ook gemotiveerder zullen zijn in de lessen en beter zullen opletten wat maakt dat ze ook beter zullen presteren. Dit is één van de belangrijkste factoren in het onderwijs, wat gerealiseerd moet worden. Een gemotiveerde leerling is goud waard.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Beste Katerina,

    Dank voor je interessante post. Differentiëren is inderdaad zeer moeilijk en vraagt veel voorbereiding. Maar slaan we geen denkstap over door aan te nemen dat de tablet dit weg kan nemen?

    Nu bereidt zowat iedere leerkracht zijn eigen lessen voor, maakt zijn eigen slides en cursus. In het beste geval bestaat er een gedrukte cursus of werken een aantal leerkrachten samen om een cursus op te stellen. Ook indien de leerkracht wil differentiëren in zijn klas, zal hij zelf de voorbereiding moeten doen.

    Bij gebruik van tablets moet dat de leerkracht geen (?) energie meer investeren in de lesvoorbereiding. De kinderen doorlopen een bestaand programma, inclusief differentiatiemogelijkheid.

    Wat als de (papieren) lesvoorbereiding mét differentiatie mogelijkheden ook voor de leerkrachten werden uitgewerkt? Waar nu geïnvesteerd wordt in het schrijven van een app, zou die tijd evengoed kunnen besteed worden aan het investeren in papieren lesvoobereidingen met differentiatiemogelijkheden.

    Ik betwijfel dan ook dat dit een voordeel is dat eigen is aan de tablet.

    Aan de andere kant - als elk kind individueel oefeningen maakt op de tablet, kan eenvoudig gedifferentieerd worden zonder dat de kinderen dit van elkaar merken?

    Tot slot vraag ik me af of het gebruik van tablets en bestaande apps ertoe leidt dat de leerkrachten geen eigen accenten meer kunnen leggen in de lessen. Indien dit zo is, rijst een tweede vraag: is dit erg? En kunnen leerkrachten dan meer uren les geven?

    Mvg,
    Jeroen De Schryver

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Beste Katerina,

    Zeer interessant bericht. Hier had ik nog niets over gehoord. Wat ik echter mis in je bericht, is het volgende: wat met huiswerk?
    In het filmfragment wordt aangegeven dat het beschikken over een Ipad of een tablet door gezinnen zowel een gevaar als een uitdaging is. Jij stelde wel de vraag of het gebruik van Ipads (of andere tablets) kansarme leerlingen uitsluit. De Ipads zouden door de school aangekocht worden waardoor kansarme leerlingen niet uitgesloten worden. Maar ik veronderstel dat de leerlingen deze Ipads niet mogen meenemen naar huis?
    Hoe bereiden leerlingen zich thuis dan voor op toetsen of examens? Via een eigen Ipad thuis? Via handboeken heeft geen zin want dan is er een dubbele kost voor de school of het gezin en bovendien zijn de leerlingen er minder of niet vertrouwd mee. Ik heb echter begrepen dat dit project voor lagere scholen bedoeld is, waar de leerlingen bijna geen huiswerk krijgen. Toch vind ik dit een interessant aspect waar verder over nagedacht moet worden.

    Mvg,
    Katrien De Nijs

    BeantwoordenVerwijderen