dinsdag 2 april 2013

Flipped classroom, geflipt?!


Flipped classroom, geflipt?!


Tijdens de zoektocht naar een interessant artikel voor deze taak kwam ik verschillende interessante artikels tegen, maar het artikel “Flipping the classroom zet de les op zijn kop” (Klasse voor leraren, maart 2013) sprak me het meest aan.

Samenvatting

Dit artikel, verschenen in de editie van “Klasse voor leraren” van maart 2013 vertelt ons het verhaal van 3 leerkrachten die elk op hun eigen manier omgaan met ‘screencasts’ binnen de lespraktijk en er ook elk hun eigen visie over hebben.
Erwin Meyers (leraar wiskunde WICO Campus Tio Overpelt) omschrijft deze ‘screencasts’ als “korte instructiefilmpjes waarin hij een kernbegrip uitlegt” (Callebaut, Faems, Meyers & Velghe, 2013). Deze filmpjes worden vervolgens op YouTube geplaatst. De bedoeling is dan dat de leerlingen de leerstof thuis assimileren en ze nadien in de les leren toepassen. Dankzij deze filmpjes zou de leerkracht meer mogelijkheden krijgen om de leerstof uit te diepen en na te gaan of de leerlingen daadwerkelijk alles begrepen hebben, aldus Erwin Meyers.
Bram Faems (ICT-coördinator Jonatanschool, Sint-Niklaas) gaat nog een stapje verder in het gebruik van deze onderwijstechnologie en laat de leerlingen zelf ‘screencasts’ maken; “Ze gaven zelf de uitleg en monteerden die in een screencast, als instructiefilmpje voor de flipped classroom. We zijn dus nog een stap verder gegaan: we hebben de flipped classroom geflipt! Wat bleek: mijn leerlingen begrepen de leerstof effectief veel beter als ze die zelf mochten uitleggen.” (Callebaut, Faems, Meyers & Velghe, 2013). Bram Faems vermeldt echter wel dat hij het belangrijk vindt de flipped classroom als een extra tool te gebruiken zonder hierbij alle andere werkvormen uit het oog te verliezen.
Geert Callebaut (docent aan de lerarenopleiding van KAHO Sint-Lieven), op zijn beurt, is van mening dat deze technologie binnen de lerarenopleiding zou moeten toegepast worden om toekomstige leerkrachten er zo mee vertrouwd te maken.
Jan Velghe (onderwijsontwikkelaar aan de Universiteit Gent), tot slot, vindt het geen goed idee om de theorie helemaal buiten de les aan te bieden. “Sommige leerlingen hebben klassikale lessen echt nodig. In de klas zie je en voel je of je leerlingen al dan niet mee zijn. Als je de classroom flipt, is het daarom belangrijk om te toetsen of je leerlingen de kennis echt opgedaan hebben. Dat doe je bijvoorbeeld via zelftests op het leerplatform. Wie slaagt, krijgt een ‘ticket’ voor de les. Of je begint de les met een kleine quiz. Die bevat dan de kernpunten voor het vervolg van de les.” (Callebaut, Faems, Meyers & Velghe, 2013).

 

Eigen reflectie

Bij het lezen van dit artikel maak ik me onmiddellijk enkele bedenkingen. Enerzijds vind ik het een erg interessant concept en zou ik er graag mee vertrouwd geraken. Het feit dat deze onderwijstechnologie je talrijke mogelijkheden biedt om tijdens de lessen dieper op de leerstof in te gaan lijkt me daarbij het grootste voordeel. Ook denk ik dat het een handig hulpmiddel is om de leerling te helpen een eigen leermethode te ontwikkelen. Wanneer de leerlingen de ‘screencasts’ bekijken zullen zij (onbewust) een eigen leermethode ontwikkelen om de leerstof te onthouden, en dit op hun eigen tempo.
Anderzijds moet men zich de vraag stellen of deze onderwijstechnologie niet té veel zelfstandigheid vergt van de leerling. Wanneer de leerstof ‘face to face’ onderwezen wordt kan de leerling zijn vragen meteen op de leerkracht afvuren, maar hoe zullen zijn vragen beantwoordt worden als hij de theorie zelfstandig (aan de hand van de ‘screencasts’) moet verwerven? Bovendien kan men zich ook afvragen of men als leerkracht voldoende controle heeft over het al dan niet bekijken van de ‘screencasts’ door de leerlingen.
Hieronder vindt u een korte opsomming van de pro’s en contra’s die in me opkwamen bij het lezen van dit artikel.

Pro

·         Tijdsbesparing: de leerkracht kan tijdens de les sneller en uitgebreider ingaan op de toepassing van de theorie
·         Tempo-verschillen: elke leerling kan de leerstof op z’n eigen tempo assimileren
·         Ontwikkeling van een eigen leermethode
·         Vertrouwd raken met technologie

Contra

·         Té veel zelfstandigheid: waar kunnen de leerlingen terecht met hun eerste vragen?
·         Verhoging van de werkdruk: als de leerlingen meerdere vakken moeten bijhouden aan de hand van ‘screencasts’ hebben ze met de tijd meer werk thuis dan op school
·         Heeft elke leerling voldoende mogelijkheden? (vb. rustige ruimte, computer, internetverbinding,…)
·         Leerlingen zullen sneller afgeleid raken tijdens het leren (internet, mensen die de kamer in- en uitlopen, …)

Besluit

Ik vind het verwerven van leerstof aan de hand van ‘screencasts’ een heel interessant concept, maar stel me de vraag of dit niet eerder weggelegd is voor meer volwassen studenten aan hoge scholen en universiteiten. Hierbij ga ik uit van het principe dat kinderen zeker zelfstandig moeten leren werken, maar op tijd en stond ook nood hebben aan een ‘begeleidende hand’. Wanneer ik deze onderwijstechnologie zou inzetten binnen mijn eigen onderwijspraktijk, dan zou ik dit zeker doen in  afwisseling met andere werkvormen (rekening houdend met de moeilijkheidsgraad van de desbetreffende leerstof).

Bron

Callebaut, G., Faems, B., Meyers, E., Velghe, J. (2013). De meester staat op Youtube. Flipping the classroom zet de klas op zijn kop. Klasse voor leraren, Maart 2013, 233, 42-45.
http://www.klasse.be/leraren/magazine/?nr=233

Extra links in verband met dit onderwerp

5 opmerkingen:

  1. Een interessante manier van werken. Een zekere meerwaarde voor eens uit te testen in de eigen klaspraktijk. Zoals eveneens in het artikel wordt aangehaald vind ik het belangrijk dat deze manier van werken wordt afgewisseld met andere werkvormen. Op deze manier kunnen ze van de verschillende voordelen genieten van zowel technologie als de meer gekendere werkvormen. Een bedenking die ik me hier eveneens bij maak is de "zwakkere" leerlingen. Kunnen deze profiteren van deze manier van werken? . Deze leerlingen hebben nood aan meer ondersteuning. Eveneens dienen zij bij vragen de les op een andere manier aangeboden te krijgen. Op een andere manier dient de uitleg opnieuw aan de leerling geven te worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Eerlijk gezegd zie ik hier het nut niet van in, behalve dan dat de leerlingen verplicht vertrouwd worden met screencast technologie omdat ze anders het theoretische gedeelte van de les missen. In ieder geval moet je aan het begin van de les checken of de leerlingen de screencast hebben bekeken. Dat betekent dus tijdverlies. De leerlingen zelf een screencast laten maken is interessanter, die kan je dan als leraar thuis bekijken en evalueren en geeft je een goed beeld van het inzicht van de leerling. Wat de leerling zo niet krijgt, vergeleken met het geven van een presentatie in de klas, is de vaardigheid om voor een publiek te spreken en het reageren op vragen vanuit de klas. Dus persoonlijk zie ik de meerwaarde hoofdzakelijk in het leren gebruiken van de technologie, zowel voor de leraar als voor de leerling en waarschijnlijk is deze laatste er in veel gevallen eerder mee weg!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik vind de manier van werken van Dhr. Bram Faems ook veruit het interessantst. De leerlingen moeten de leerstof ook écht zelf begrijpen vooraleer ze ze kunnen uitleggen. De leraar kan zo dubbel-checken.

    Het is alleen maar de vraag of dit per se via deze screencasts moet. Je kan de leerlingen het even goed aan elkaar laten uitleggen (voor de klas), zo differentieer je eventueel qua niveau. Wat dan met het voordeel van tijdsbesparing dat je verliest? Denk maar eens aan de tijd die mogelijk verloren kan gaan wanneer er alleen nog maar bij één van de leerlingen een probleem opduikt met het programma om screencasts te maken, om ze up te loaden, enzovoort. Het is het afwegen waard om te bedenken hoeveel tijd je aan instructies i.v.m. screencasts (voor, tijdens en na) wil besteden, lijkt mij.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. De leerlingen van Erwin Meyers lijken enthousiast over deze manier van werken. Je leest hun kant van het verhaal in de laatste Maks op http://pdf.klasse.be/MKS/MKS113/MKS113.pdf

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik ben absoluut tegen het idee van "flipping the classroom".

    Ten eerste is 'flipped' huiswerk is nog steeds huiswerk, het is niet omdat ze nu ineens een filmpje mogen bekijken dat het geen verplichte leeractiviteit meer is.

    Ten tweede creëert het extra tijd voor een bijzonder inefficiënte werkvorm: het "flipping the classroom"-concept is gebaseerd op een zeer traditionele manier van lesgeven, namelijk filmpjes waarin leerstof wordt gedoceerd. Hedendaags onderwijskundig onderzoek heeft toch al aangetoond dat een meer constructivistische insteek een veel beter leerrendement heeft. Met "flipping the classroom" creëer je dus meer tijd om een slechte pedagogie te gebruiken, want grote kans dat de leraar opnieuw aan het doceren slaat tijdens de contacturen.

    Als alternatief vind ik blended learning wel interessant. Dat gaat veel verder dan het gewoon opnemen van instructielessen, maar combineert de hele waaier aan interactieve e-learningwerkvormen met gewoon contactonderwijs. Niet toevallig gaat ons onderwijstechnologisch project hierover.

    BeantwoordenVerwijderen